ŞARAP İMALATI-ŞARAPLIK ÜZÜMLER

KIRMIZI ŞARAP ÜRETİLEN ÜZÜMLER
* Cabernet Sauvignon
* Pinot Noir
* Syrah
* Merlot
* Cabernet Franc
* Nebbiolo
* Sangiovese
* Tempranillo
* Grenache
* Gamay
* Zinfandel
* Dolcetto
* Barbera
* Corvina
* Mourvedre
* Cinsault

BEYAZ ŞARAP ÜRETİLEN ÜZÜMLER
* Chardonnay
* Riesling
* Sémillon
* Chenin Blanc
* Sauvignon Blanc
* Gewürztraminer
* Muskateller
* Muscadet
* Viognier
* Marsanne
* Rousanne
* Pinot Blanc
* Müller-Thurgau
* Scheurebe
* Kerner
* Sylvaner
* Aligoté
* Grüner Veltliner
* Clairette
* Pinot Gris

Türkiye’de yetiştirilen kırmızı şaraplık üzümler

Türkiye'de yetiştirilen kırmızı üzümler
BÖLGELER ÜZÜM ÇEŞİDİ
Marmara Trakya
Pinot Noir
Adakarası
Papazkarası
Semillion
Kuntra
Gamay
Karalahana
Cinsault
Ege Bölgesi
Carignane
Çal Karası
Merlot
Cabernet Sauvignon
Alicante Bouschet
Karadeniz Bölgesi Öküzgözü
Boğazkere
İç Anadolu Bölgesi Kalecik Karası
Papazkarası
Dimrit
Akdeniz Bölgesi Sergi Karası
Burdur Dimriti
Doğu Anadolu Bölgesi Öküzgözü
Boğazkere
Güneydoğu Anadolu Bölgesi Horoz Karası
Öküzgözü
Boğazkere
Sergi Karası

Papazkarası
Kırklarelinde yetişen çok kaliteli bir şaraplık üzümdür. Aynı zamanda iyi bir sofralık üzümdür. Taneleri iri ve yuvarlak, rengi mavi-siyah, kabuğu kalındır. Şarabının alkol miktarı % 11-13 ve asit miktarı litrede 5-7 gramdır.

Öküzgözü
Elazığ‘da yetişir. Çok iyi kalite şaraplık üzümdür. Tekel’in Elazığ‘daki fabrikasında Boğazkere üzümleriyle karıştırılarak, Buzbağ şarabının üretiminde kullanılır. Taneleri iri ve yuvarlak, koyu siyah renklidir. Kabukları orta kalınlıkta olup bol şıralıdır. Aynı zamanda iyi bir sofralık üzümdür. Şarabının rengi güzel kırmızı menekşedir. Tadı dolgun ve aromalıdır. Alkol miktarı, % 12.5 - 13.5, asit miktarı ise litrede 5 gramdır.

Boğazkere
Elazığ‘da yetişir. Taneleri orta büyüklükte yuvarlak ve kalın kabukludur. Tek başına işlendiğinde elde olunan şarap çok buruk, kaba ve ağır olur. Bu nedenle Öküzgözü üzümü ile birlikte işlenir.

Kalecik Karası
Ankara’nın Kalecik ilçesinde yetişir. Çok iyi kırmızı şaraplık olan bu üzümün günümüzde Trakya’da yayılmasına çalışılmaktadır. Taneleri yuvarlak, siyah mavi renkte ve kalın kabukludur. Şarabı koyu kırmızı renkli, dolgun ve aromalıdır. Alkol miktarı %12 - 14, asit miktarı ise litrede 4-7 gramdır.

Horoz Karası
Kilis yöresinde yetişir. Taneleri koyu renkli ve tanence zengindir. Şarabı % 13 - 16 alkol ve litrede 6-8 gram asit içerir.

Ada Karası
Marmara’da Avşa adasında yetişir. Taneleri, iri kalın kabuklu ve serttir. Şarabının alkol miktarı ortalama % 12, asit miktarı ise litrede 6-7 gramdır.

Çal Karası
Denizli’nin Çal kazası çevresinde yetişir. Çok iyi kalite şaraplık üzümdür. Şarabının alkol miktarı % 12 - 13, asit miktarı ise litrede 57 gramdır.
Türkiye’de yetiştirilen beyaz şaraplık üzümler

Türkiye'de yetiştirilen beyaz şaraplık üzümler
BÖLGELER ÜZÜM ÇEŞİDİ
Marmara Trakya Clairette
Chardonnay
Riesling
Semillion
Beylerce
Yapıncak
Vasilaki
Ege Bölgesi Semillion
Bornova Misketi
Karadeniz Bölgesi Narince
İç Anadolu Bölgesi Emir
Hasandede
Akdeniz Bölgesi Kabarcık
Dökülgen
Doğu Anadolu Bölgesi Narince
Kabarcık
Güneydoğu Anadolu Bölgesi Dökülgen
Kabarcık
Rumi

Hasandede
Ankara ilinin Keskin.Hasandede çevresinde bağların çoğunluğunu bu üzüm oluşturur. Taneleri yuvarlak, orta irilikte, bol şıralı ve ince kabukludur. Bu üzümden elde olunan şaraplar % 11-13 alkol ve litrede 4-7 g asit içerir. Şarabının rengi sarı veya sarı-yeşildir. Tadı dolgun ve hafif bukelidir.

Narince
Tokat’ta yetişen bu üzüm dömisek (yarı sek) şaraplar için uygundur. Sek şarapları % 12-13 alkol ve litrede 5 g asit içerir. Şarabının rengi güzel sarı, tadı dolgun ve bukelidir.

Misket
İzmir’de yetişen bu üzümün taneleri orta büyüklükte ve yuvarlaktır. Olgun üzümlerin rengi kırmızıya çalar. Şırası fazla değildir. Misket üzümü karakteristik misket tat ve kokusuna sahiptir. Sek ve tatlı misket şarabı (Mistel) yapılır. Bu tatlı şaraplar koyu sarı veya esmer sarı renklidir. tatlı misket şaraplarında kuvvetli misket aroması bulunur. Üretim şekli nedeniyle içerdiği alkol tamamen katılan alkolden oluşur. Fermantasyon olmadığından üzümdeki % 17-22 şeker olduğu gibi şaraba geçer. Bu şarapların alkol miktarı % 16, asit miktarı litrede 3 g civarındadır.

Emir
Nevşehir, Niğde ve Ürgüp çevresinde yetişen bu üzümün taneleri yeşil-kehribar renkli, sivri yapıda ve kabuğu orta derecede kalındır. Şarabı aromalı olup % 11-13 alkol ve litrede 4-5.5 g asit içerir.
Ülkeler ve Üzümler

Aşağıdaki tablolarda önemli şarap üreticisi ülkelerin şarap bölgelerinde ağırlıklı olarak yetiştirilen üzümler yer almaktadır. Tablolara yeni ülkeler, bölgeler ve üzümler eklenmeye devam edilecek.
Türkiye




Üzüm Çeşidi
Marmara, Trakya
Pinot Noir
Adakarası
Papazkarası
Semillion
Kuntra
Gamay
Karalahana
Cinsault Clairette
Chardonnay
Riesling
Semillion
Beylerce
Yapıncak
Vasilaki
Ege Bölgesi Carignane
Çal Karası
Merlot
Cabernet Sauvignon
Alicante Bouschet
,Semillion
Bornova Misketi
Karadeniz Bölgesi
Öküzgözü
Boğazkere Narince
İç Anadolu Bölgesi
Kalecik Karası
Papazkarası
Dimrit
Emir
Hasandede
Akdeniz Bölgesi
Sergi Karası
Burdur Dimriti
Kabarcık
Dökülgen
Doğu Anadolu Bölgesi
Öküzgözü
Boğazkere
Narince
Kabarcık
Güneydoğu Anadolu Bölgesi
Horoz Karası
Öküzgözü
Boğazkere
Sergi Karası
Dökülgen
Kabarcık
Rumi


Fransa
Bölgeler

Üzüm Çeşidi

Üzüm Çeşidi
Bordo (Bordeaux)
Cabernet Sauvignon
Merlot
Sauvignon Blanc
Semillon
Burgonya
Pinot Noir
Chardonnay
Rhone
Grenache
Syrah
Mourvedre
Marsanne
Viognier


İtalya
Bölgeler


Üzüm Çeşidi
Toskana
Vernaccia
Sangiovese
Veneto
Corvina
Pinot Grigio
Prosecco
Piedmont
Nebbiolo
Barbera
Dolcetto


Avustralya
Bölgeler

Üzüm Çeşidi

Üzüm Çeşidi
South Australia
Chardonnay
Sauvignon Blanc
New South Wales
Grenache
Pinot Noir
Mourvedre
Victoria
Cabernet
Sauvignon
Shiraz
Merlot
Semillon
Muscat
Riesling


A.B.D.
Bölgeler

Üzüm Çeşidi

Üzüm Çeşidi
Napa Valley
Cabernet
Sauvignon
Merlot
Zinfandel
Chardonnay
Sauvignon Blanc
Sonoma County
Cabernet
Sauvignon
Zinfandel
Pinot Noir
Chardonnay
Sauvignon Blanc
Central Coast
Pinot Noir
Zinfandel
Chardonnay
Oregon
Cabernet
Sauvignon
Merlot
Pinot Noir
Chardonnay
Pinot Blanc
Pinot Gris
Washington
Cabernet
Sauvignon
Cabernet Franc
Merlot
Syrah
Chardonnay
Chenin Blanc
Gewurztraminer
Riesling
Sauvignon Blanc


Almanya
Bölgeler

Üzüm Çeşidi

Üzüm Çeşidi
Mosel-Saar-Ruwer
Riesling
Gewürztraminer
Silvaner
Rheingau
Spaetburgunder


Şili
Bölgeler

Üzüm Çeşidi

Üzüm Çeşidi
Maipo Valley
Chardonnay
Sauvignon Blanc
Rapel Valley
Cabernet Sauvignon
Merlot


Arjantin
Bölgeler

Üzüm Çeşidi

Üzüm Çeşidi
Mendoza
Chardonnay
Chenin Blanc
San Juan Malbec
Cabernet Sauvignon
Merlot
Dökülgen
Gaziantep, Kilis ve Kahramanmaraş çevrelerinde yetişir. Taneleri orta büyüklükte, kabuğu orta kalın ve dumanli görünüştedir. Şarabı % 14 alkol ve litrede 5 g asit içerir. İyi bir konyaklık şarap olup, vermut temel şarabı olarak da uygundur.
Sultani Üzüm

Alaşehir ilçesi, Ülkemizin çekirdeksiz üzüm ambarı olarak nitelendirilmektedir. Ülkemizin hemen hemen bütün illerinde yetişen üzümü dış ticarette Ege Bölgesi illeri (Manisa, İzmir, Aydın) temsil eder. Türkiye’nin 1/3’lük üzüm üretimini Manisa ili oluştururken, Manisa’nın da üçte birlik bölümünü de Alaşehir oluşturmaktadır.

Sultani Üzüm Anadolu’da bağcılık çok eskilere dayanır. Örneğin hititler devrinde bile Anadolu’da bağcılık yapılıyordu. Çünkü yurdumuzun iklim özellikleri üzüm asması bitkisinin yetişmesine çok uygundur. Bu uygun iklim özellikleri, yurdumuzda bağların bütün bölgelerimize dağılmasını sağlamıştır. Ancak yıldan yıla artıp azalarak değişmekle birlikte Ege Bölgesi toplam bağ alanlanının % 20 ile %22’sine sahiptir. Dolayısıyla Orta Anadolu ve Güney Doğu Anadolu Bölgeleri’nden sonra bağ alanı bakımmdan 111. sırada gelmekle beraber, üzümdeki dış ticaretimizin %100’e yakınıyla beraber üretimimizin çoğu Ege Bölgesi’ndedir. İşte bu nedenle ülkemizin en ekonomik ve en bağcılık bölgesi, Ege Bölgesi’dir. Bölgede özellikle Gediz Depresyonu, adeta bir yeşil deniz gibi üzüm bağlarıyla kaplıdır. Bunda iklimin yanı sıra granitli alanlardan aşınarak ovaya birikmiş kumlu sahanın da büyük etkisi söz konusudur.

Başta Ege Bölgesi olmak üzere, Türkiye bağcılığının gelişmesinde, bu alanda cumhuriyet devrinde alınan teknik tedbirlerin büyük önemi vardır.

Bunların başında filoksera hastalığının önüne geçilmesi gelir. Bitkinin kütüğüne ve köklerine yerleşen bu kemirici zararlı, bitkinin özsuyunu emerek asmanın kurumasına yol açar. Ancak Amarikan asmaları yetiştirilip dikilmeye başlanınca, bu zararlı etkisiz duruma getirilmiştir. Ayrıca bağların ilaçlanması (kükürtlü su ile yapılır) da üretim artışını teşvik etmiştir.

Ege Bölgesi dışında diğer bölgelerimizde de bağlar geniş yer tutar. Ancak bu bölgelerin üretimi büyük ölçüde sofralık olarak piyasaya sürülür. Üretimin bir kısmı da şarap endüstrisi alanında, şarap fabrikalarında kullanılır. Son döneme kadar dış pazarlarda da sofralık üzüm ihracatımız pek gelişememiştir. Son zamanlarda Alaşehir’den dışarışa olan ihracatımız oldukça artmıştır. Diğer taraftan arazi değerlendirmesi, toprak muhafazası, insan gücü istihdamı ve beslenme açısından bağcılık kendisine özgü bir özelliğe sahiptir. Bu nedenle bağcılık asırlardan beri Anadolu ve Alaşehir halknın vazgeçilmez bir geçim kaynağıdır.

Ülkemizde Ege Bölgesi’nde çekirdeksiz kuru üzüm, Marmara Bölgesi’nde özellikle Trakya’da şaraplık ve sofralık üzüm, orta ve Güney Doğu Anadolu Bölgesi’nde çekirdekli kuru üzüm ve şıralık üzüm, Akdeniz Bölgesi’nde ise ilk turfanda sofralık üzüm yetiştiriciliği yapılmaktadır.

İlçedeki bağların tamamına yakını yüksek sistem adı verilen T ve V sistemdeki bağlardır. Telli sistem genelde Avusturalya sistemi şeklinde olup, kısmen duvar şeklinde de tesis edilmektedir. Bir dekar çekirdeksiz kuru üzümün verimi ortalama 500-600kg iken bunun yanında 1000-1200 kg da verenler vardır. Yüksek sistem tesişlerinde üretim masrafı düşük, işçilik kolay, verim yüksektir. Telli sistem bağlar özellikle ilçemizde görülen ilkbahar donlarından zarar görmezler.

Telli sistem bağcılıkta verim göble sisteme göre % 40 daha verimlidir. T sısteminde asmalar 2 tel vasıtasıyla bu T şeklindeki direklerin iki tarafma asılmaktadır. Bu sistemde iki tane tel çekilirken, yeni bir sistem olan V sisteminde V şeklindeki demirlere 9 tane tel bağlanabilmekte ve daha fazla ve yüksek asma bağlanabilmektedir.

Alaşehir ilçesi’nde 18.230 hektar alanda 332.600 ton yaş üzüm üretilmekte, bunun 75.000 tonu başta dış ülkelere olmak üzere, ülkenin diğer bölgelerine gönderilmektedir.

Sofralık yaş üzüm dış ticarette Almanya, Avusturalya, Hollanda, Rusya, îtalya, İngiltere, îsveç, Estonya, Danimarka, Slovenya gibi Avrupa ülkeleri ile Hong-Kong, Singapur ve Bangladeş gibi Uzak Doğu Asya ülkelerine gönderilerek büyük bir döviz girdisine sebep olmaktadır. UVAS sisteminin gelişmesiyle, yani üzümlerin küçük 4-5 kg’lık poşetlere konup ilaçlanması ve buzhanelere koyulmasıyla daha da artmaktadır. Bu sistemle yaş üzüm üç ay muhafaza edilebilmektedir. Bu sistemi uygulayan ve dış ülkelere gönderen tesisler bulunmaktadır. Günde 50-60 tır gitmektedir.

İç ticarette ise İstanbul Ankara Adana, Mersin, Antalya, Amasya, Sinop, Trabzon, Rize gibi iller başta olmak üzere üç ay boyunca günde yüzlerce kamyon sofralık yaş üzüm gönderilmektedir. Bu kamyon sayısı 250’nin üstündedir. Her kamyon için de yaklaşık olarak sadece hasat döneminde günde 40 kişi çalışmaktadır.

Çekirdeksiz kuru üzüm olarak değerlendirilen 65 bin ton ise, başta yukarıda saydığımız ülkeler olmak üzüre, Avrupa, Uzak Doğu ve K. Amerika ülkelerinden oluşan 21 ülkeye satılmaktadır. Geri kalanı ise iç ticarette değerlendirilmektedir.Kuru üzümler tüccarlar tarafından alınarak İzmir Borsası‘nda işlem görür.

Sonuç olarak çekirdeksiz üzüm, geleneksel bir ihraç ürünüdür. Ege Bölgesi’nde en uygun yetişme koşullarını bulmuş ve yıllardan beri binlerce ailenin geçim kaynağı olmuştur. Ulusal gelire sağladığı pay küçümsenemeyecek düzeydedir. Her yıl sağladığı önemli miktardaki döviz girdisi ile de ülke ekonomisine katkıda bulunmaktadır. Halkın beslenmesi ve marjinal arazilerin değerlendirilmesi açısından çekirdeksiz üzüm önemli bir geçim kaynağıdır.

Üzüm’ün ülke ekonomisi içindeki gerçek yerini alabilmesi ürünün üretilmesinden tüketilmesine kadar karşılaşılacak bazı sorunların gerçekçi bir şekilde tesbitine ve çözümüne bağlıdır. Bu konuda özel sektör, kooperatifler ve kamu sektörü beraber hareket etmelidir.
Çok Kaliteli Bir Şaraplık Üzüm Çeşidi Kalecik Karası