ŞARAP SÖZLÜĞÜ

AGIRLIK: İyi şarapların dil üzerinde bıraktıkları kalıcı his.
AHENKLİ: Sadece dengeli değil, aynı zamanda kendilerini çok hoş bir şekilde ortaya koyan şaraplar için kullanılır.
ALKOL DERECESİ: Bir şarapta bulunan alkol oranı. Beyaz şarapların alkol derecesi %9 ile 14% arasında değişir ve kırmızı şarapların alkol derecesi %11 ile 14 arasında değişir.
AMERİKAN MEŞESİ:ABD ormanından elde edilen meşe tahtası. Bu tahtadan yapılan fıçılar. Belirli şarap bölgelerindeki bazı üreticiler (İspanya ve Avusturya gibi), şaraplarını yıllandırmak için Amerikan meşesini tercih ederler.
A.O.C.:Appelation d'Origine Controlée ve bazen Appelation Controlée olarak kısaltılan ve A.C. olarak gösterilen kısaltma. Korunan yer ismi anlamına geliyor. Fransa'nın, ismin kaynağı, üzüm çesitleri ve diğer özellikleri yasalarla belirlenen en yüksek sıradaki şarapları için resmi bir kategori.
AOMA:Şarabın kokusu. Bazı dil uzmanları şarabın doğrudan ve genç kokusuna aroma derler ve daha yaşlı, daha karışık bir şarabın kokusu için buke kelimesini kullanırlar. Fakat biz bütün şaraplar için genel bir terim olarak aromayı kullanırız.
AROMATİK.Genellikle çok belirgin bir kokusu, özellikle meyveli ve çiçeksi olan şaraplar için kullanılır. Bazı üzüm türleri de aromatik olarak tarif edilir, çünkü bunlardan elde edilen şarapların aromaları çok güçlüdür.
ARTIK ŞEKER:Fermantasyon sonrasında şarapta kalan şeker.
Asidite Genellikle tartarik asit (üzümlerde bulunan doğal bir asit)'ten oluşan ve şarabın, %0,5 -0,7'sini oluşturan bir madde.
ASIL KÜF:Botrytis cinerea adlı bir mantarın, uygun iklim koşullarında, beyaz üzümlerde oluşturduğu bir küftür. Asıl küften etkilenmiş üzümler, su kaybederler ve bunun sonucunda da şeker oranları artar. Oldukça kötü bir görünümleri olsa da, bu üzümler, Sauternes gibi dünyaca ünlü ve çok uzun ömürlü şaraplara imza atarlar.
B
BACAK:Şarap kadehte iken, hafif dairesel hareketlerle çalkalanması sonucu kadehin iç cidarlarında yükselir ve yollar halinde aşağıya doğru süzülürken de Fransızca'da bacak (jambes) ya da gözyaşı (larmes) anlamına gelen oluşumlar meydana gelir. Alkol oranı yüksek şaraplarda bu oluşum daha belirgin olacaktır.
BİTKİSEL:Bitki örtüsü veya bitkileri andıran aroma ve tatlar.
Bitiş Yuttuktan veya tükürdükden sonra şarabın bıraktığı son his.
Birincil aromalar Üzüm yapmak için kullanılan üzümlerden kaynaklanan taze aromalar.
Blanc De BlancsBeyazların beyazı anlamına gelen bu Fransızca terim, tamamıyla beyaz üzüm ceşitlerinden üretilen köpüklü şaraplar için kullanılır. Örneğin üretimde sıklıkla siyah çesitlerin kullanıldığı şampanyalar kimi zaman Chardonnay üzümünden üretilirler ve bu özel şampanyalar Blanc De Blancs olarak bilinirler.
Buke (Bouquet) Daha çok olgun ya da olgunlaşmakta olan şarapların kokusunu anlamakta kullanılan bir terimdir. Şarapta, üzümden gelen birincil aromalar ile fermantasyon ve eskitme sırasında oluşan ikincil ve üçüncül aromaların kompleks bileşkesi olarak da tanımlanabilir.
Burun Koku, aroma veya buke terimleriyle eş anlamlı olarak kullanılan bir terimdir.
Busone Mantar enfeksiyonundan etkilenmiş ve bozulmuş olan şaraplar için kullanılan bir tanımlamadir.
Büzücü Bazı şarapların ağız kurutma özelliği tanen asit veya ikisinin karışımı ile ortaya çıkar.
Büyük Çok fazla yoğun olan şaraplar için kullanılır.
Bodega İspanya'da bir şarapçı. Aynı zamanda şarabın saklandığı bina anlamına gelen ispanyolca kelime.
Boşaltmak Havalandırma veya tortularından ayırma amacıyla şarabı şişeden bir başka kaba boşaltmak.
Bol Özellikleri son derece belirgin ve kolay algılanan şarap için kullanılan terim.
BölgeMıntıkadan daha belirsiz ülkeden daha belirli coğrafi birim İtalyan şaraplarından bahsederken bu terim şarap alanlarını ifade ederken aynı zamanda politik bölgeler anlamına da geliyor.
C
Castello İtalyanca Şato, şarap malikanesi anlamına geliyor.
Chateau Özellikle Bordeaux ve Fransa'nın diğer bölgeleri içinde kullanılan, büyük şarap malikanesi anlamına gelen fransızca kelime.
ClassicoBelli tiplerde DOC/DOCG şarabının elde edildiği, toprağın orjinal veya klasik bölgesinde bulunan bağlara ait DOCG ve DOC şaraplarına verilen italyan terimi.
Cibre Üzümün sıkılmasından sonra kalan kabuk, çekirdek ve saptan oluşan atığa verilen addır.
D
Degüstasyon Bir şarabın özelliklerinin değerlendirilmesi amacıyla tadılması işlemidir.
DekantasyonBir şarabın tortudan arındırılması ya da havalandırılması amacıyla, şişeden ayrı bir kaba, bir dekantore boşaltılması işlemidir.
Denge Kaliteli şaraplarda mutlaka bulunması gereken bir özelliktir. Dengeli bir şarapta, alkol oranı, asidite, şeker miktarı ve tanen, damakta bir denge halindedir ve hiçbir özellik diğerlerini bastıracak kadar ön plana çıkmaz.
D.O.Yer ismi anlamına gelen Denominacion de Origin'in kısaltması İspanya'nın, ismi, üretildiği yer, üzüm türü ve diğer özellikleri yasa ile belirlenen şaraplar için resmi kategori.
D.O.C.Kontrol edilmiş yer ismi anlamına gelen Denominacion de Origin Controllata'nın kısaltması, İtalya'nın ismi, üretildiği yer, üzüm türü ve diğer özellikleri yasa ile belirlenen şarapları için resmi kategori, aynı zamanda Portekiz'in en yüksek resmi şarap kategorisi için kullanılan ve aynı anlama gelen Denominaçao de Origem Controlada kısaltması.
D.O.C.G.Kontrol ve garanti edilmiş yer ismi anlamına gelen Denominacion de Origin Controllata e Garantita, İtalya'nın en yüksek sıralamasında olan şaraplar için resmi kategori.
Doku Bir şarabın ahengi veya ağızda bıraktığı his.
Domaine Şarap malikanesi anlamına gelen Fransızca kelime. Burgonya'da çok sık kullanılır.
Donuk Karışık ve bulanık hissi uyandıran şarap. Bu terim şarabın görüntüsü, aroma ve tatları veya genel stili için kullanılabilinir.
Dömi Sek Hafif tatlı şaraplar için kullanılan bir terimdir. Şeker oranı, genellikle, 4,1-12 g/1'dir.
Dumansı Duman veya odun dumanını andıran tat.
E
Eski asma Asmalar eski olduğundan genellikle 40 veya daha fazla yıllık , üzümlerin iyi bir kalitede olması ve az ürün elde edilmesi.
Eski dünya Avrupa'nın şarap üreten ülkeler için kullanılan genel bir terim.
Eski meşe Meşesel özelliklerini kaybedecek, genellikle 5 yılın üzerinde olan fıçılar.
Etek Şarapçılık dilinde şarabın rengine verilen isim.
F
Fermentasyon Üzüm suyunda doğal olarak bulunan şekerin, mayaların yardımı ile etil alkol ve karbondioksite dönüşmesidir.
Flokseride Vitis Vinifera üzüm türlerinin köklerinde beslenen ve erken üzüm ölümlerine yol açan fidan biti.
Finiş Bir şarap yutulduktan ya da tükürüldükten sonra ağızda bıraktığı nihai etki için kullanılan bir tanımlamadır.
Fıçı Şarap yapmak veya saklamak için kullanılan geniş tahta kaplar.
Fıçı fermentasyonuPaslanmaz çelik gibi tesirsiz maddeden yapılmış kaplarda fermante edilen ve sonra olgunlaşma süresi için meşe fıçılara konan beyaz şaraplar için kullanılan bir terim. Bu şaraplar fıçıda yıllanan şaraplara oranla daha yumuşak olurlar.
Fıçı yıllanmasıPaslanmaz çelik gibi tesirsiz maddeden yapılmış kaplarda fermante edilen ve sonra olgunlaşma süresi için meşe fıçılara konan beyaz şaraplar için kullanılan bir terim. Bu terim aynı zamanda fıçı içinde fermante edilen şarapların olgunlaşma süresi için de kullanılır.
G
Genç (Primeur) şarapÜzümün birincil (Primeur) aromalarını kaybetmeyeceği özel bir yöntem ile üretilip hemen şişelenen ve fazla bekletilmeden tüketilmeleri gereken şaraplardır.
GövdeBir şarabın damakta bıraktığı dolgunluk hissi. Alkol oranı ve ekstresi yüksek olan şaraplar sağlam gövdeli ya da dolgun olarak tanımlanırlar.
Gözyaşı Bkz. Bacak.
Güçlendirilmiş şarap İçine alkol eklenmiş şarap.
Güçlendirilmiş şarap İçine alkol eklenmiş şarap.
İ
İnce İçerdiği maddelerin eksik olduğu şaraplar.
K
Kabuk temasıÜzüm suyunun ,üzüm kabukları ile temasta olduğu süreç, kırmızı şarapta, bu süreç boyunca şarap renk, tanen ve diğer maddeleri emer, genellikle beyaz şarap üretiminde kullanılmaz, fakat bazen şarabın aromatik özelliğini daha belirgin hale getirmek için kullanılır.
Karakter Güçlü oldukları görüntüsü veren, bütünlük taşıyan şaraplara verilen antropomorfik bir özellik.
KarışımFarklı üzüm türlerinden elde edilen iki veya daha fazla şarabı karıştırmak ( aynı zamanda farklı bağlara, farklı bölgelere veya farklı mahsüllere ait şaraplar için de kullanılır), farklı üzüm türlerinin sırasından elde edilen şaraba karışım denir.
Kav Şarapların bekletildikleri mahzene verilen ad.
Klon Diğerleri ile karşılaştırıldığında kendine ait özellikleri bulunan bir alt üzüm türü.
KısalıkBir şarap yutulduktan (ya da tükürüldükten) sonra ağızda bıraktığı tadın kalıcı olmaması ve bir iki saniye içinde kaybolması halinde, o şarabın kısa olduğu söylenebilir. Tanenin ağızda bıraktığı burukluk, ağızda kalıcılık kavramında dikkate alınmaz.
Kompleks Basit olmayan. Bu şarapların çok fazla aroma ve tadları vardır, şarap içindeki gelişim ve değişim önemlidir.
Konsantre Aroma ve tatları yoğun olan şaraplar için kullanılır.
KupajFarklı özellikteki küvlerin veya fıçıların şaraplarının harmanlanması işlemidir. Bu işlemde, bağların farklı kısımlarında elde edilen şarapların, değişik yılların, değişik işlemlerden geçmis ayrı karakterde şarapların ya da farklı sepajların birbiri ile harmanlanması yolu ile, daha kaliteli şarapların üretilmesi hedeflenir.
L
Likör şarap Alkol eklenerek fermentasyonları durdurulmuş şaraplardır. Bu nedenle alkol oranları yüksektir. Porto ve Jerez, dünyanın en ünlü likör şarapları olarak bilinirler.
M
Magnum 1,5 litre (normal bir şarap şişesinin iki katı) hacmindeki şişelere verilen addır.
Malolaktik fermantasyonMalik asidin doğal bir şekilde, şarabın genel asidite oranını yumuşatan laktik aside dönüşmesi, beyaz şarap üretiminde kullanılan tercihi bir işlem.
Maya Üzüm suyunun şaraba dönüşmesini sağlayan tek hücreli mekanizmalar.
Mayse Sirali cibreye verilen addir.
O
Oksidasyon Fazla oksijene maruz kalmaktan dolayı oluşan şarap hatasıdır. Bu tür şaraplar "oksidize" olarak tanımlanırlar.
Ö
Önoloji Şaraplarla ilgilenen bilim dalıdır.
P
ParlakÖzellikleri duyular tarafından güçlü bir şekilde fark edilen şaraplar için kullanılır. Bir şarap görünüşü olarak parlak olabilir veya aroma ve tadı parlak olabilir, her iki şekilde de bunun tersi donuktur.
Posa Kırmızı şarabın dibinde şarap olgunlaşırken oluşan katı artik.
R
Rizerva / Reserv / Reserva (İtalya / Fransa / İspanya) Daha fazla yıllanmış veya normaline göre daha üstün kaliteli şarap.
S
Sek Tatlılıkları pek fazla algılanamayan şaraplardır. Genellikle, şeker oranları 0-4 g/1 olsa da, asiditelerine göre, bu oran 10 g/1'ye kadar çıkabilir.
SepajFransızca'da şarabın yapımında kullanılmıs üzüm çeşiti anlamında kullanılmış bir sözcüktür. "Sepaj şarap" ise varietal de denilen, ağırlıklı olarak tek bir üzüm çesidinden yapılan şaraba verilen addır.
Ş
Şişe yıllanmasıŞarabın şişelendikten sonra olgunlaşması. Çoğu şaraplar, satışa sunulmadan önce, kısa bir süre şişede bekletilirler. İyi şarapların misteri tarafından da satın alındıktan sonra bir süre bekletilmesi gerekir.
T
Tad bileşenleri Şarapların aroma ve tadlarında sorumlu, üzümlerde bulunan organik maddeler.
Tanen Üzüm kabuklarında, çekirdeklerinde ve saplarında bulunan ve ağızda burukluk hissi uyandıran maddedir. Kırmızı şaraplarda daha çok bulunan tanenler, bu şarapların gövdesine katkıda bulunurlar ve aynı zamanda yıllanmalarında önemli bir rol oynarlar. Şaraba tanen, üzüm dışında, yıllandırıldığı fıçıdan da geçebilir.
Tortu Fermantasyon sonrasında beyaz şarabın dibinde biriken üzüm artıkları ve ölü maya hücreleri.
Ü
ÜzümlerBir şarap yutulduktan (ya da tükürüldükten) sonra ağızda bıraktığı tadın etkinliği ve kalıcılığıdır. Tanenin ağızda bırakmış olduğu burukluk, uzunluğa dahil değildir.
V
Varietal Bkz. Sepaj.
Vin de pays Fransızca'da yöre şarabı anlamına geliyor. Yasal olarak, AOC şaraplarından daha alt seviyede olan Fransız şarapları kategorisi.
Vinifikasyon Üzüm suyunu şaraba dönüştürme işlemi.
VintageBirden fazla anlama sahip olan bir terimdir. Bağbozumu anlamında kullanıldığı gibi, üzümlerin toplanıp şarap üretimine başlanan yıl anlamında da kullanılır. Kimi zamanda, şampanya da olduğu gibi, bir şarabın tek bir yılın ürünü olduğunu anlatır.
VitikültürBağcılık bilimi ve uygulamasına verilen addır. Bağların bulunduğu iklim ve toprak koşulları, üzüm çeşidinin seçimi, bağların tesis edilmesi, aşılama, hastalıklar ve daha pek çok konu ile ilgilenen bir bilim dalıdır.
Vitis Vinifera Dünyanın çoğu şarap üzümlerinin ait olduğu tür.
Y
Yarı sek Çok hafif tatlı olan şaraplar için kullanılan terim.
Yarı tatlı Yarı sekten daha tatlı olan, fakat tam anlamda tatlı olmayan şaraplar için kullanılan terim.
Yeni dünya Avrupa'nın dışında şarap üreten ülkelere verilen genel yerilen isim.
Yeni meşeHem yeni olan meşeler (aynı zamanda birinci yıl meşesi olarak da adlandırılır) bir ve dört sene boyunca kullanılmış fıçıları ifade eden belirsiz bir terim.
YumuşamaKabuk taneleri, tanen ve diğer maddelerin çözülmesi için kırmızı üzümleri kendi sularına batırma işlemi. Terim genellikle deri ve üzüm suyunun etkileşimde bulunduğu bütün süreç için, fermantasyon dönemi dahil olamak üzere kulanılır.
Yuvarlaklık Çogunlukla dengeli, taneni, asiditesi ya da şeker oranı ön plana çıkmayan şaraplar için kullanılan bir terimdir.

SÜPER OLMUŞ